#Montessori Basics 2 - Observeren en de omgeving voorbereiden

Misschien heb je niet echt een beeld bij Montessori of heb je als beeld een school waar kinderen allemaal zelf mogen kiezen wat ze doen. Dat was namelijk wel mijn beeld. Inmiddels weet ik iets meer over Montessori. 

In deze serie deel ik meerdere principes uit de Montessori-visie, zodat je steeds meer gaat begrijpen waar Montessori over gaat en om draait.

In deze blog leer ik je over observeren en de omgeving voorbereiden.

Observeren

De hele Montessori-visie is tot stand gekomen door observatie: dr. Maria Montessori heeft de kinderen onder haar hoede uitvoerig geobserveerd. Aan de hand van haar observatie heeft ze conclusies getrokken en hierop heeft ze haar aanbevelingen geschreven.

Observeren betekent dat je bent als een vlieg op de muur; je bemoeit je niet met het kind en bent alleen aan het kijken. Je probeert je conclusies uit te stellen en echt alleen te kijken. Best moeilijk!

Observeren kun je heel goed doen tijdens het spel van een kind. Meer hierover lees je in de vorige blog van deze serie.

Uit je observaties kun je uiteindelijk wel conclusies trekken: "ik merk dat hij zijn sokken steeds uittrekt. Ik ga eens proberen de volgende keer geen sokken aan te doen als we binnen spelen."

Experimenteren 

Eigenlijk leidt het observeren tot experimenteren, zoals bij het voorbeeld met de sokken hierboven. Maar dit geldt ook voor het speelgoed dat je bij Montessori heel bewust uitzoekt. 

Je observeert bijvoorbeeld het volgende: je kind heeft een puzzel met 3 stukken (bijvoorbeeld een vierkant, een rondje en een driehoek). Hij doet het rondje goed, pakt dan de driehoek en stopt die in het gat voor het vierkant. Daarna probeert hij de driehoek, maar houdt het stuk op zijn kop. Nu stopt hij met de puzzel en pakt een andere activiteit.

Je kunt er nu voor kiezen te gaan experimenteren: hoe zorg ik dat het wel lukt? Welke minimale hulp kan ik bieden? Hoe kan ik hem helpen het zelf te doen?

Mogelijke oplossingen zijn:

- Het een keer heel langzaam voordoen. 

- Het puzzelstuk de driehoek weglaten en toevoegen als hij het vierkant en het rondje beheerst.

- Het puzzelstuk de driehoek weglaten en ook het gat voor de driehoek afplakken met tape, zodat hij deze niet gebruikt.

Of een combinatie hiervan.

De omgeving voorbereiden

Eigenlijk komen we dan als van nature bij de omgeving voorbereiden. Door onze observatie hebben we een idee wat geschikt is voor ons kind: welk speelgoed gaat er op de plank? Welke dingen zijn wel en niet beschikbaar?

Het dagelijks leven

In Montessori worden kinderen meegenomen in het dagelijkse leven. Door het respect voor het kind wil je het kind graag betrekken in het dagelijkse reilen en zeilen in je huis en wordt het kind gezien als volwaardig lid van het gezin (en van de maatschappij). 

De omgeving voorbereiden heeft dus ook te maken met het dagelijks leven: kun je een bezempje vinden wat klein genoeg is voor je kind? Kun je een beker vinden die geschikt is voor de handjes van je kleine kindje? Kun je een mes vinden wat niet scherp is, maar waar ze al wel mee kunnen snijden? Kun je een snack van tevoren klaarmaken, zodat je kindje de snack zelf kan pakken wanneer hij trek heeft? Kun je een placemat maken die hem helpt zijn eigen tafel te dekken? Kun je twee outfits ophangen zodat hij 's ochtends keuzevrijheid heeft over de kleren die hij aantrekt?

Door ook op gebieden in het dagelijks leven de omgeving klaar te maken, stimuleer je de zelfstandigheid en de autonomie van je kind.